6 nguyên tắc sử dụng kháng sinh cho trẻ em

Dùng thuốc kháng sinh cho trẻ em không đúng cách có thể gây ra tình trạng: quá liều, kháng thuốc, tiêu chảy, dị ứng, viêm ruột, vàng răng…

 

Mỗi năm trên thế giới có gần 1 triệu trẻ em tử vong do vi khuẩn kháng thuốc kháng sinh. 33% người bệnh có vi khuẩn kháng thuốc kháng sinh. Hiện nay xuất hiện nhiều loại vi khuẩn “siêu kháng thuốc”. Việt Nam là nước trong nhóm các quốc gia có tỷ lệ kháng kháng sinh cao trên thế giới.

Tình trạng lạm dụng kháng sinh trong cộng đồng là nguyên nhân căn bản đưa nước ta trở thành nước có tỷ lệ kháng kháng sinh cao trên thế giới.

Kháng kháng sinh không chỉ ảnh hưởng tới công tác chăm sóc y tế mà còn giảm cơ hội được cứu chữa bệnh của mọi người đặc biệt là đối với trẻ em.

 

Vậy thuốc kháng sinh là gì?

 

Thuốc kháng sinh là thuốc dùng để điều trị các bệnh lý gây ra bởi vi khuẩn, từ đó giảm đáp ứng viêm gây ra bởi vi khuẩn.

Thuốc kháng sinh cho trẻ em

Mỗi loại thuốc kháng sinh sẽ có một tác dụng khác nhau trên tưng loại vi khuẩn. Đây là loại thuốc không thể tùy tiện sử dụng khi chưa có sự chỉ định từ bác sĩ, đặc biệt đối với trẻ nhỏ. Thuốc cần được sử dụng đúng liều, đúng bệnh nếu không sẽ gây ra những tác dụng phụ như: Tiêu chảy, nôn ói, đau bụng, khó tiêu... nặng hơn có thể ảnh hưởng đến tim mạch, hệ thần kinh...

 

Nguy hại từ việc dùng thuốc kháng sinh

 

1. Quá liều

Theo bác sĩ Loan, sử dụng quá liều kháng sinh có thể làm thay đổi vi khuẩn hoặc virus khiến cơ thể không thể kháng lại chúng. Các vi khuẩn sẽ đòi hỏi liều thuốc cao hơn hoặc mạnh hơn, dần dần sẽ kháng được cả những loại kháng sinh mạnh nhất.

 

2. Kháng thuốc

Mỗi loại kháng sinh có liều lượng và thời hạn sử dụng nhất định. Các bác sĩ sẽ kê toa theo ngày và bạn phải làm theo đúng điều đó. Chẳng hạn, nếu bác sĩ kê thuốc trong 5 ngày, bạn cần cho bé uống đủ 5 ngày kể cả khi bé đã khỏe mạnh trước đó. Uống không đủ liều sẽ dẫn đến hình thành các vi khuẩn kháng thuốc, khiến bệnh trầm trọng hơn trong thời gian tới.

 

3. Tiêu diệt các vi khuẩn có lợi trong cơ thể

Thuốc kháng sinh không chỉ chống lại các vi khuẩn có  hại, nó có thể tiêu diệt một số lượng lớn hệ thống vi khuẩn có lợi của ruột, ảnh hưởng đến các hoạt động lành mạnh của cơ thể.

 

4. Tiêu chảy

Đây là một trong những triệu chứng thường gặp khi trẻ em uống thuốc kháng sinh. Thiệt hại của các vi khuẩn có lợi khiến việc tiêu hóa thức ăn không đúng cách là lý do chính gây tiêu chảy. Bạn nên cho trẻ uống bổ sung vitamin cùng với kháng sinh để ngăn chặn điều này.

 

5. Dị ứng

Một số trẻ bị phản ứng dị ứng với thuốc kháng sinh như penicillin. Khi đi khám bệnh, bạn nên thông báo cho bác sĩ nếu con bạn từng có dấu hiệu dị ứng khi dùng bất cứ loại thuốc nào trước đó.

 

 Trẻ bị dị ứng với thuốc kháng sinh

6. Viêm ruột

Sử dụng kháng sinh thường xuyên có thể gây viêm ruột cho trẻ. Đây là một trong những lý do gây đau dạ dày ở trẻ. Cần nói chuyện với bác sĩ nếu con bạn gặp tác dụng phụ sau khi uống kháng sinh. Đặc biệt, hạn chế sử dụng thuốc kháng sinh nếu không cần thiết để giúp bé có một cuộc sống khỏe mạnh hơn.

 

7. Gây vàng răng

Hầu hết trẻ em đều uống nhiều thuốc kháng sinh và đây chính là một nguyên nhân làm vàng răng ở trẻ nhỏ. Thuốc chống rối loạn thần kinh và kháng sinh trị dị ứng làm răng đổi sang màu vàng.

 

Vậy dùng thuốc kháng sinh cho trẻ nhỏ như thế nào là đúng cách?

 

Đây là câu hỏi được nhiều bố mẹ quan tâm và tìm câu trả lời. Uống thuốc kháng sinh không đúng cách có thể làm cơ thể trẻ mất đi khả năng phòng chống bệnh tật mà bẩm sinh vốn có, tạo cơ hội cho vi khuẩn thích nghi và có thể trở thành các chủng kháng thuốc về sau.

Việc sử dụng thuốc kháng sinh để điều trị bệnh cho trẻ trong nhiều trường hợp là cần thiết. Nếu biết cách sử dụng sẽ giúp bé nhanh khỏi bệnh mà không gây biến chứng xấu về sau.

 

Các nguyên tắc sử dụng kháng sinh cho trẻ  nhỏ cần được chú ý

 

1. Kháng sinh phải dùng đúng loại

- Kháng sinh phải do bác sỹ kê đơn. Đúng loại nghĩa là trẻ bị bệnh chỗ nào thì dùng kháng sinh chỗ đó, nhiễm khuẩn loại nào thì dùng kháng sinh trị vi khuẩn loại đó.

- Ví dụ, nếu trẻ bị lị a míp thì cần dùng kháng sinh Metronidazol,trẻ bị lị trực khuẩn thì dùng Ciprofloxacin. Nếu bé bị nhiễm khuẩn tiết niệu thì dùng kháng sinh Cefuroxim... Các mẹ cần tuân thủ đúng loại kháng sinh, không tự ý đổi thuốc, không tự ý mua kháng sinh  điều trị cho trẻ.

 

 Kháng sinh cho trẻ em phải dùng đúng loại

2. Kháng sinh phải dùng đúng liều

Liều thuốc dùng ở trẻ em được tính theo 3 tiêu chí sau:

- Kilogam cân nặng (cân càng nặng thì liều dùng càng cao).

- Mức độ bệnh (bệnh càng nặng thì liều dùng càng cao).

- Mức độ đáp ứng với thuốc (bệnh đáp ứng điều trị kém thì liều dùng càng cao).

Liều này đã được bác sỹ tính toán và kê đơn, không nên tự ý điều chỉnh liều. Nếu có thắc mắc về liều thuốc, nên trao đổi với bác sỹ điều trị.

 

3. Kháng sinh phải dùng đủ ngày

- Số ngày điều trị kháng sinh dựa trên nguyên tắc bệnh lui dần. Theo nguyên tắc đó, số ngày dùng kháng sinh phải đạt được số ngày tối thiểu để đảm bảo vi khuẩn không tái phát lại.

- Thời gian tối thiểu dùng kháng sinh từ 5-7 ngày tùy loại kháng sinh. Có một số loại kháng sinh chỉ cần dùng ngắn ngày (3 ngày) ví dụ như kháng sinh Azithromycin (với trẻ bị viêm phổi 10mg/kg/ ngày đầu tiên, những ngày tiếp theo 5mg/kg/ngày – uống một lần duy nhất trong ngày).

- Các mẹ không nên thấy con hết sốt, bớt ho, hết tiêu chảy mà vội vàng dừng thuốc.  Điều này có thể khiến việc điều trị gặp khó khăn thêm, vì vi khuẩn chưa bị diệt hẳn có cơ hội phát triển mạnh mẽ hơn và làm tăng nguy cơ kháng kháng sinh ở trẻ nhỏ.

 

4. Kháng sinh cần theo dõi cẩn thận

Thuốc kháng sinh là thuốc có nguy cơ gây ra phản ứng dị ứng. Các mẹ cần theo dõi tình trạng bé 2 ngày dùng kháng sinh, nếu không có triệu chứng gì bất thường, mới tạm yên tâm về loại thuốc kháng sinh bé đang sử dụng, kể cả loại thuốc đó do bác sỹ kê đơn. Khi có dấu hiệu bất thường, cần thông báo cho bác sỹ ngay.

 

5. Nên dùng kháng sinh gói hoặc hỗn dịch cho trẻ

- Thuốc kháng sinh được bào chế dưới nhiều dạng khác nhau: thuốc hỗn dịch (pha nước vào trong lọ 1 lần và dùng nhiều lần tiếp theo), thuốc gói, thuốc viên, thuốc tiêm.

- Dùng thuốc kháng sinh tại nhà cho bé nên dùng thuốc gói bột hoặc thuốc hỗn dịch. Dùng thuốc hỗn dịch là chuẩn nhất vì bé dễ uống, không lo ngại vấn đề hóc thuốc, dùng liều được tính theo kilogam cân nặng. Nhược điểm của thuốc hỗn dịch là giá thành cao hơn các loại thuốc khác.

- Hạn chế dùng kháng sinh dạng viên với trẻ nhỏ dưới 6 tuổi.

 

6. Kháng sinh cần được hòa tan kỹ

- Một số loại thuốc kháng sinh được bào chế dưới dạng bột trong lọ hỗn dịch hoặc trong gói, khi sử dụng cần được pha với nước. Lúc này, các mẹ cần hòa tan kỹ thuốc. Nếu hòa tan không kỹ, kháng sinh chưa tan đồng đều và bé sẽ bị uống sai liều, thường là bị tăng liều cao hơn.

- Thời gian lắc thuốc và hòa tan kéo dài từ 1-2 phút tùy từng thể tích và từng loại thuốc.

- Hòa tan kháng sinh bằng nước đun sôi để nguội để kháng sinh không bị phá hủy bởi nhiệt độ.

 

* Ngoài ra bố mẹ cần chú ý

- Tiêm chủng đầy đủ tất cả những mũi tiêm vắc xin cho bé.

- Rửa tay thường xuyên.

- Tránh tiếp xúc với người ốm.

- Ăn chín uống sôi.

- Tăng cường sức đề kháng và tăng cường hệ miễn dịch tự nhiên của cơ thể bằng chế độ ăn đủ, cân đối thịt, cá, trứng, sữa… và các loại rau củ quả.

 

Cho trẻ nhỏ uống kháng sinh đúng cách và kịp thời sẽ giúp điều trị bệnh hiệu quả. Ngược lại, nếu lạm dụng hoặc sử dụng không đúng có thể gây ra các tác dụng không mong muốn và dẫn đến những biến chứng nặng nề. Qua bài viết này Gabe hi vọng ba mẹ sẽ trở thành những ông  bố bà mẹ thông thái để có thể chăm sóc và nuôi dưỡng các con một an toàn và tốt nhất.

 

Qua bài viết 6 nguyên tắc sử dụng kháng sinh cho trẻ em Gabe mong rằng bạn sẽ hiểu hơn về kháng sinh cho trẻ em và có thế giúp con có được sức khỏe tốt nhất, giúp con trẻ phát triển toàn diện.

Nếu thấy bài viết 6 nguyên tắc sử dụng kháng sinh cho trẻ em hay và thú vị hãy chia sẻ cho mọi người cùng biết nhé.

 

Liên hệ với Gabe:

• Website: gabe.vn

• Fanpage: Gabe.vn

• Địa chỉ: Số 77, ngõ 46, đường Việt Bắc, Phường Đồng Quang, Thành phố Thái Nguyên, Tỉnh Thái Nguyên
• Hotline: 02082233999
• Email: lienhe@gabe.vn